irem baş: August 2016

(kaynak : betonartyazokulu.wordpress.com)

BETONART 2016' DA NELER YAPTIK?

Bu yıl 15. si düzenlenen Betonart Mimarlık Yaz Okulu' na katılma fırsatı yakaladım. Betonla belki de bir daha hiç olmayacağım kadar yakınlaşırken mükemmel insanlar tanıdım ve programlı bir organizasyonun nasıl yapılabileceğini gözlemledim. Kesinlikle çok keyif aldığım bir çalışma oldu. Katılımcı sayımız 26 olduğundan yalnız kendi grubumuzun değil, diğer grupların da çalışmalarını yakından takip edebilme fırsatı elde ettik. Tüm atölye sürecinin benim için önemli olan kısımlarını anlatmak istiyorum.

Kesinlikle çok iyi ağırlandığımızı söylemeliyim. Otobüsten inip Adana' nın nemi içinde yüzmeye tam başlamışken "İrem Hanım?" dendiğini duymamla valizimin elimden alınması bir oldu. Uzun süreli atölyelere katılan arkadaşlar konfor koşullarını bilir. Özellikle öğrenci organizasyonlarında zor şartlar altında eğleniriz. Dolayısıyla Adana Çimento' nun bizi arabayla alması için görevli göndermesi beni mahcup etti.

Fabrikaya varınca da mahcupluğum devam etti. Hayalimde basık tavanlı, elli ranzalı bir misafirhane varken otel konforunda bir misafirhanede kaldık. Misafirhanenin lokantası akşam yemeklerinde yalnızca bize çalışıyor, yemekler önümüze geliyordu. Tabi sonraları samimi olmaya başlayınca en azından kahvemizi kendimiz pişirebildik. Tüm Adana Çimento kadrosu, Betonart kadrosu, moderatörler, küratörümüz Nilüfer Kozikoğlu ve katılımcı arkadaşlarla keyifli bir deneyim yaşadık. Öğrenci organizasyonu olmamasına rağmen organize eden tüm ekiple çok samimi olduk. Bizi her konuda (bknz: ilk gün elimi kesip revire koşturmamız, oda anahtarını kaybetme durumları) rahat ettirebilmek için koşturup günlerce uykusuz kaldılar. Bu on günlük deneyimden çok mutlu ayrılırken tecrübelerimi paylaşmayı çok istiyorum.

Atölyenin ilk günü tanıtım sunumlarından sonra tema sunumumuz başladı. Tema sunumuyla beraber bazı anahtar kavramları not aldım.

1- Kıvam
2- Kalıp - kalıpsızlık
3- Materyal- Malzeme
4- Kürlenme
5- Limit Kavramı
6- Araç tasarımı
7- Dijital tasarım

Atölye genelinde sonuçtan çok süreci önemseyeceğimiz bir vizyonumuz var. Öncelikle temamızla ilişkili birtakım deneyler yapacak, bu deneylerin bazı değişkenleri ile oynayıp bir kartela oluşturacağız. Daha sonra bu deneylerin sonuçları çerçevesinde bir son ürün tasarlamamız istendi ve gruplara ayrıldık.

Coşkun Çağlar Armağan moderatörlüğünde, diğer 4 arkadaşımla beraber "Hareket ve Form" teması ile çalışmaya başladık. Bu tema için Nilüfer Hoca Anish Kapoor' un "Svayambh" projesini referans verdi.Bu projede, şekilsiz balmumu kütlesi beş galeriyi birbirine bağlayan kapılar arasına kurulan raylı bir sistemde hareket ettirilerek kalıp kullanmadan şekil alıyordu.

Svayambh by Anish Kapoor (kaynak: telegraph.co.uk)

Grubumuzla tartışırken formu yaratmamızı sağlayacak hareketi ve hareketi yaratan kuvvetleri düşündük ve birtakım anahtar kavramlar elde ettik:

- etki- tepki
- eylemsizlik
- merkezkaç
- kaldırma kuvveti
- kütle çekim kuvveti
- genleşme
- adezyon, kılcallık

Atölyenin ikinci gününde (6 Ağustos), bir sonraki gün ara jüride sunacağımız ve atölye devamında da sürdüreceğimiz çalışmaları belirledik.

A- Etki Tepki deneyi
B- Akışkanlık deneyi
C- Merkezkaç deneyi
D- Sonuç ürünü tasarımı

Blogun devamında bu çalışmaların detaylarını bulabilirsiniz.

Betonart 2016 ile ilgili daha ayrıntılı bilgiler için:

www.betonart.com.tr

betonartyazokulu2016.wordpress.com

www.facebook.com/betonartyazokulu

"KUSURLULUK"

Moderatörlerimizden Avşar Gürpınar' ın "Kusurluluk" sunumundan biraz bahsetmek istiyorum. Sunumu, daha önce yürüttüğü Imperfectionism- The Craft Of The Imperfect atölyesinden referans alıyor.

Imperfectionism - The Craft Of The Imperfect (kaynak: avsargurpinar.com)

Sunuma dair aldığım bazı notlar:

- Mükemmellik arayışı akıl karı değildir.

- Kusurlar yeni tasarımların ortaya çıkmasını sağlar. Canlı hayatının başlamasına ve çeşitliliğin sürmesine sebep olan mutasyonlar da aslında birer kusurdur. Bu durumda "Her kusur kendi çerçevesinde kusur, başka bir çerçevede mükemmeliyettir." Olayların gerçekleştiği bağlamlar aslında olayların niteliğini belirler.

- Kusuru takdir etmek, kusurun tadını çıkarmak, kusurun yarattığı özellik ile yaşamaya alışmak

- Mükemmelliği bırakıp brütal olmak

- Dünyada var olan yapılar incelenir onları organize etmek, seçmek, yeni kullanım alanları oluşturmak da tasarımdır. Mutlaka yeni bir ürün yaratmak gerekmez.

- "Less is enough" Pier Aureli

Çok ilginç bulduğum, tasarım ve mimarlık konusunda vizyonumu değiştirebilecek bir konu olduğunu düşünüyorum. Daha fazla içeriği fotoğrafın kaynağından bulabilirsiniz.

A- ETKİ- TEPKİ DENEYİ VE ARAÇ TASARIMI

İlk deneyimizde betonun kürlenme süreci boyunca basınca verdiği tepkiyi ve şekil alabilirliğini gözlemledik.

süreç: Kalıba döktüğümüz beton üzerine belirlediğimiz bir objeyi bastırdık. Şekil almasını ve objeyi çektikten sonra eski haline dönmesini gözlemledik. Aynı işlemi yarımşar saat arayla tekrarladık.

değişken : Zaman (kürlenme süreci)

sonuç: Zaman geçtikçe dış etki ile şekil alma zorlaştı, etki kaldırılınca eski şekle dönme yatkınlığı da azaldı. Dolayısıyla kalıpsız (hareket ile) şekil verilmek istenen betonun karışım içeriğine bağlı olarak kalıcı şekil alması için beklenilmesi gereken bir t süresi vardır. Fakat bu t süresi sonunda beton her ne kadar kalıcı şekil alsa da, bu şekil alma işlemi için harcanması gereken güç de artan beton direncine bağlı olarak artmaktadır.

Araç Tasarımı

etki tepki araç mekaizması (diyagram: Barış Terzi)

Deney sonuçları çerçevesinde, kürlenme süreci boyunca ölçekli ve harcanan kas gücünü azaltmaya yönelik bir araç tasarladık. Araç için hazırladığımız betonu kardıktan sonra donma süresine bağlı olarak belli bir t süresinde beklettik. Daha sonra araç içine yerleştirilen silindir hazneye döküp çarkı belli zaman aralıklarında belli derecelerle çevirmeye başladık. Naylon hazne gerginleştikten sonra zaten t süresince beklettiğimiz için şeklini korudu.

SONUÇ STRÜKTÜRÜ - VİSKOS

Sonuç ürünümüzde kalıp ve kalıpsızlık kavramını irdeledik. Kalıp ile şekil verdiğimiz betonu tekrar ikinci bir kalıp olarak kullanıp başka bir betona şekil verdik. İkinci betonun şekil almasında yerçekimi ile birlikte ilk betonun adezyonu ve harcın viskozitesi etkili oldu. Sonuç strüktrümüzün adının da "Viskos" olmasına karar verdik. Bu iki beton tasarımı arasındaki kontrastlar hareket ve form temasının beton üzerindeki izdüşümünü yansıttı.

ilk beton: kalıp ile (dış etki) ile şekillenmiş - iri agregalı, yoğun kıvamlı gri beton

ikinci beton: akışkanlık (betonun iç dinamiği ve yerçekimi) ile şekillenmiş, ince taneli akışkan beyaz beton

Tasarımımızı ilk olarak rhinoceros ile görselleştirip, modelini 3mm lik yatay kesitlere böldük. Bu kesitlerin her biri için bir pleksiglas levha kestirip bunları üst üste yerleştirdik ve harcı döktük.

kalıpların gelişi gece 02.00

kalıpları mengene ile sıkıştırma

ilk parçası zayıf olan ilk strüktür

Modelimizdeki zayıf noktaları bulmamız hiç zor olmadı, ayakta duramaması gibi. Ayrıca tekniğimiz bizi iş gücü anlamında biraz zorladı ve yeni bir kalıp sistemine geçtik. Burada ölçeğimiz bir hayli büyüdü. Meyve kasaları büyüklüğünde oluşturduğumuz kalıpları istediğimiz şekilde dizdik. Bu ilk betonun kalıbını oluşturacaktı. İçinde ikinci beton için organik bir boşluk oluşturmamız gerekiyordu, bunu da beton donmadan içine yerleştireceğimiz naylonlarla yaptık.

sonuç strüktürü (diyagram: Barış Terzi)